Graag stel ik twee vrouwen aan je voor. Laura (links) is 31 jaar, heeft een drukke baan bij een accountancybedrijf waarvoor ze vaak wel de 60 uur per week aantikt. Ze heeft een rijk sociaal leven én, niet onbelangrijk, ze is sporter op topniveau (en één van mijn cliënten). Ellen (rechts) is ook 31 jaar, heeft een drukke baan op een basisschool waarvoor ze vaak ook nog wel ’s avonds en in het weekend iets doet. Ze heeft een rijk sociaal leven én, niet onbelangrijk, ze is moeder van twee jonge kinderen.
“Moeder zijn is topsport” wordt vaak gezegd. Als je kijkt naar deze twee vrouwen, is dat goed voor te stellen. Een voldane dag is een dag waarop Laura lekker hard heeft kunnen trainen, en waarop Ellen haar kinderen met blije toetjes en rode wangetjes in bed heeft gelegd. De sport en het kind zijn prioriteit nummer één in hun levens. Ze zijn er altijd mee bezig. Zelfs als Laura op haar werk is, is ze druk met haar voeding en spookt de wedstrijd van morgen door haar hoofd. Zelfs als Ellen zonder haar kinderen op een feestje staat, appt ze toch nog even de oppas of alles oké gaat daar.
Iets anders wat niet zoveel verschilt, is dat ze dezelfde valkuil hebben. Ze vergeten weleens wat hun andere prioriteit is: rust en tijd voor zichzelf. Ze hebben het nodig om goed te presteren en keihard te kunnen werken voor die eerste prioriteit, maar rust voelt tegennatuurlijk en zorgt voor schuldgevoelens en stress – “ik kan deze tijd immers ook aan een training / mijn kind besteden”.
Maar klopt die gedachte wel? Een sporter presteert het best als er balans is tussen training en rust. Gebrek aan herstel leidt onder andere tot overtraining, lichamelijke en emotionele vermoeidheid, verminderde prestatie en soms zelfs tot burn-out. Rust is nodig voor optimale prestatie en om te kunnen genieten van wat je het liefste doet. Wat gebeurt er met je wanneer je almaar doorrent en eigenlijk uitgeput bent? Je wordt kribbig, alles voelt als teveel, het huis lijkt één grote chaos. Terwijl, wanneer je je uitgerust voelt, je zelfs die vieze poepluier kunt waarderen – “knap gedaan lieverd!”. Herkenbaar?
Wat lijken de topsporter en de moeder veel op elkaar, hè? Maar wat is dan het verschil tussen Laura en Ellen? Laura heeft een coach, een teammanager, een fysiotherapeut, en krijgt geregeld ondersteuning van een diëtist én een sportpsycholoog (die laatste ben ik dus). Een volledig begeleidingsteam dat randzaken uit handen neemt, structuur brengt, en Laura de tijd en ruimte geeft om te trainen en te rusten.
Ik heb met Laura bijvoorbeeld gewerkt aan praktische vaardigheden voor het creëren van die ruimte: het maken van realistische weekplanningen met voldoende rustmomenten, het herkennen van en luisteren naar lichamelijke signalen, en grenzen aangeven aan anderen. Kleine gedragsveranderingen, die misschien simpel lijken, maar voor velen van ons lastig zijn in de dagelijkse drukte.
We zijn ook aan de slag gegaan met mentale vaardigheden die bijdragen aan rust, zoals focussen op de taak waar ze op dat moment mee bezig is. Met haar aandacht in het hier en nu kan ze efficiënt werken en trainen. Beter dan wanneer ze ondertussen in haar hoofd ook nog met duizend andere dingen bezig is. Dat laatste doet iedereen weleens (of stiekem een beetje vaak), toch? En we herkennen ook allemaal die fijne momenten waarop je geconcentreerd bezig bent met wat je leuk vindt, al het andere eventjes vergeet, en dan na afloop veel voldoening voelt. Tot slot heeft Laura oefeningen aangeleerd om te ontspannen en piekergedachten te stoppen, zodat rust niet alleen lichamelijke, maar ook geestelijke rust is. Écht rust dus.
Dat was slechts een greep uit mijn mentale trainingen met Laura. Behalve mij heeft ze dus nóg een handvol stafleden die haar ondersteunen. En Ellen? Die doet alles zelf. Gek toch, als het moederschap topsport is? Hoe zou het zijn als er ook voor jou, de topsportmoeder, een “begeleidingsteam” zou zijn die je elke dag een beetje lucht zou geven? Een simpel cadeautje aan jezelf, een heel klein pakketje tijd en ruimte om stress te kunnen omzetten naar rust. Zonder schuldgevoel en met een glimlach. Een ademteug om (nog) meer te kunnen genieten van je kind.
Gun jij jezelf zo’n cadeautje?
Deze blog schreef ik als gastblog bij:
Kellman, M. (2010). Preventing overtraining in athletes in high-intensity sports and stress/ recovery monitoring. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 20(Suppl.2), 95–102. doi: 10.1111/j.1600-0838.2010.01192.x
Ten Have, C. (2017, 11 augustus). Zo ziet de werkweek van een topatleet zoals Dafne Schippers eruit. Geraadpleegd van https://www.rtlnieuws.nl/geld-en-werk/artikel/1469266/zo-ziet-de-werkweek-van-een-topatleet-zoals-dafne-schippers-eruit
Stulberg, B., & Magness, S. (2017). Peak performance: Elevate your game, avoid burnout, and thrive with the new science of success. Emmaus, PA: Rodale Books.